Gdy myślimy o osteoporozie to uwagę skupiamy na kobietach i osobach starszych. Ale chorować mogą także znacznie młodsi pacjenci. Jest wiele przyczyn zaburzeń zdrowotnych mogących negatywnie wpływać na stan metabolizmu kostnego. Choroby narządów wydzielania wewnętrznego (tarczyca, przysadka mózgowa, gonady, przytarczyce), choroby nowotworowe, cukrzyca, choroby jelit, nerek i wątroby mogą mieć takie działanie. Także długotrwałe stosowanie niektórych leków np. glikokortykosteriodów, leków p-padaczkowych, uspokajających czy blokerów pompy protonowej stosowanych w chorobach żołądka zaburza stan naszego szkieletu.
Jedną z chorób najbardziej zagrażających prawidłowemu zdrowiu naszych kości jest anorexia nervosa czyli jadłowstręt psychiczny. Ta choroba dotyczy zwykle młodych dziewcząt a jej główna przyczyna to zaburzenia odżywiania. To zaburzenie ma podłoże w psychice pacjentki, która ciągle uważa, że jej masa ciała jest za duża. Niedożywienie przeplata się z wymuszanymi wymiotami (bulimią) tak by utrzymać jak najniższą masę ciała.
W omawianym badaniu zaprezentowano wyniki badań grupy 98 dziewcząt i kobiet w wieku 16-24 lat, w tym 68 z jadłowstrętem psychicznym. Wykazano, że wyniki badania masy kostnej były bardzo obniżone w grupie pacjentek z jadłowstrętem psychicznym. Oceniano także skład ciała w tym masę mięśni szkieletowych. Tu także wyniki były znacznie niższe niż w grupie osób zdrowych.
To są bardzo niepokojące dane, a takich pacjentek jest w skali kraju bardzo dużo. Co więcej, należy się liczyć, że po uzyskaniu poprawy, zwiększenia masy ciała i powrót normalnej czynności hormonalnej jajników nadal masa kostna będzie obniżona. Takie wyniki uzyskałem we własnych, wieloletnich badaniach grupy takich pacjentek. W tej grupie młodych kobiet wyniki badań masy kostnej były niskie w okresie pełnej ekspresji choroby i pozostały nieprawidłowe także w czasie gdy ich sytuacja zdrowotna uległa poprawie.
Anorexia nervosa to choroba nastolatek i gdy zauważymy niepokojące objawy, szczególnie tendencję do obniżenia masy ciała konieczna jest szybka reakcja. Ta choroba ma podłoże w psychice stąd kluczową rolę odgrywa psychiatra. Tylko szybka reakcja daje szanse na niedopuszczenie do nieodwracalnych zmian szkieletu. Idzie o zapobieganie złamaniom w późniejszym okresie życia gdy dołączą się zaburzenia hormonalne typowe dla okresu pomenopauzalnego oraz procesy związane ze starzeniem się.
Wnioski praktyczne
Postawienie rozpoznania jadłowstrętu psychicznego wymaga jak najszybszych, wielokierunkowych działań, a kluczową rolę powinien odgrywać psychiatra.
|